De coronacrisis veroorzaakt heel wat stress en angst onder de bevolking. Maar hoe ga je daarmee om? VRT NWS sprak met psychologe Marieke Impens en therapeute Anja Moortgat over de beste remedie tegen paniek. Zij geven vijf handige tips tegen angst en stress. “Kalmte kan u redden, maar je mag de crisis ook niet onderschatten.”
Ten tijde van het coronavirus zijn stress, angst en soms paniek niet onvermijdelijk. We worden geconfronteerd met problemen waar we zelf maar weinig controle over hebben. Hoe kunnen we onze angst en stress de baas? Pyschologe Marieke Impens en Traumatherapeute Anja Moortgat vatten de vijf beste tips samen.
1. Ga op zoek naar structuur
Volgens psychologe Marieke Impens is een eerste stress- en angstfactor de onvoorspelbaarheid van het nieuwe coronavirus. “Mensen zitten met heel wat vragen. Hoe lang zal de crisis duren? Zal ik ziek worden? Daardoor ontstaat er heel wat spanning, stress en ook angst. Wat we patiënten steeds aanraden is op zoek te gaan naar structuur en voorspelbaarheid in alles wat ze doen. Waar heb ik zelf nog grip op en hoe kan ik me aanpassen aan de coronacrisis?
Plan je maaltijden, je wandelingen of je achterstallige klusjes in je agenda
Marieke Impens, psychologe
Daarbij is het belangrijk om na te denken over nieuwe regels, een nieuwe agenda en een goede planning, vindt ook Impens. “Je kan bijvoorbeeld je maaltijden inplannen en beter op je voeding letten. Ook achterstallige klusjes of wandelingen kan je een plekje in je agenda geven. Zo krijgen we een nieuwe vorm van regelmaat en voorspelbaarheid die automatisch een positief gevoel van controle geeft.”
2. Kalmte kan u redden
Je kan in deze periode niet vermijden dat je stressgevoelens opwekt, zegt ook therapeute Anja Moortgat. “Angst en paniek zijn soms onvermijdelijk, maar ze kunnen vaak nog extra problemen veroorzaken. Als je zelf panikeert, kan je ook de gemoedstoestand van andere mensen beïnvloeden. Als je in paniek naar de winkel gaat om te hamsteren, zullen meer mensen hetzelfde doen, een soort kettingreactie.”
“Maar ook omgekeerd kan dat effect werken”, gaat Moortgat verder. “We spiegelen ons aan de stemming van andere mensen. Als je zelf een kalme waakzaamheid uitstraalt, zal je andere mensen aansteken met je kalmte. Het is dus de kunst of even stil te staan bij de situatie, na te denken over de problemen en vooral kalmte uit te stralen naar de buitenwereld.”
3. Aanvaard de situatie
Een volgende stap is het aanvaarden van je eigen gevoelens. “Door de crisis is de balans van heel wat mensen verstoord”, gaat Impens verder. “Er vallen heel wat leuke activiteiten weg, terwijl de negatieve ervaringen zich opstapelen. Daarom moeten we vooral aanvaarden dat er nu meer stress en spanning is, want die kunnen we niet altijd wegwerken.”
Iedereen heeft een aparte manier om met de crisis om te gaan
Marieke Impens, psychologe
Impens hamert daarbij op begrip voor het gedrag van andere mensen. “Iedereen heeft een aparte manier om met deze crisis om te gaan. De meeste mensen zijn ook meer prikkelbaar. Dat is een normale reactie waar we weinig aan kunnen doen. Het is cruciaal om lief te blijven voor elkaar en vooral ook voor jezelf.”
4. Informeer je, maar hou het veilig
Experts benadrukken regelmatig dat het coronavirus nog te veel onderschat wordt. “Mensen die bewust informatie gaan ontwijken, kunnen daar last van ondervinden”, zegt Impens. “Zo wek je mogelijk op lange termijn angstgevoelens op. Onbewust leer je jezelf niet om te gaan met spannende informatie. Anderzijds heb je ook mensen die informatie blijven zoeken en verspreiden, waarbij voldoende rust en soms wat afzondering van het nieuws belangrijk is. Een goed evenwicht tussen de twee is dus belangrijk.”
Je mag niet ontkennen of negeren wat er gebeurt, anders ben je naïef
Anja Moortgat, therapeute
“Je mag niet ontkennen of negeren wat er gebeurt”, vult Moortgat aan, “anders ben je naïef. Maar voor sommige mensen is het niet altijd slim om informatie op te zoeken over het coronavirus. Confrontatie is nodig, maar we moeten onszelf ook kunnen reguleren. Een juiste mentaliteit en waakzaamheid zijn dus belangrijk, anders kan je ook mogelijke paniekreacties opwekken.”
5. Vergeet niet te leven
Door de richtlijnen rond het coronavirus zien we heel wat activiteiten en dagelijkse routines verdwijnen. “Alle maatregelen veroorzaken ook frustraties, bovenop de stress- en angstgevoelens die we al hebben”, zegt Impens. “Mensen beginnen alles te vermijden: geen contact meer met gezinsleden, geen beweging, enzovoort. We kunnen in extreme mate proberen voorkomen dat we corona krijgen, maar zo kunnen we ons ook op lange termijn vastrijden. Bescherm jezelf dus, maar blijf in de mate van het mogelijke wel leven.”
Ook Moortgat benadrukt dat je ondanks de periode niet alle activiteiten mag uitsluiten. “Beweging is bijvoorbeeld cruciaal. Rustig wandelen helpt je lichaam om de stresshormonen te reguleren. Vergelijk het met Antilopes in Afrika: elke dag worden ze verslonden door leeuwen en toch geraken ze niet getraumatiseerd. Eerst vluchten ze van het gevaar, daarna schudden ze letterlijk de stressvan zich af. ‘Trauma releasing exercises’ noemen we dat, en het helpt zeker en vast.